+994512060920
Rəqəmsal dövrdə insan və kompüter arasındakı ünsiyyət baryeri sürətlə aradan qalxır. Əvvəllər biz maşınlara yalnız xüsusi kodlar və ya dəqiq əmrlər vasitəsilə nə istədiyimizi başa sala bilirdik. Lakin bu gün vəziyyət dəyişib. İndi biz cihazlarla sanki bir insanla danışırmış kimi ünsiyyət qura bilirik.
Bu inqilabın arxasında dayanan əsas güc Süni İntellekt dünyasının ən mürəkkəb və vacib sahələrindən biri olan Natural Language Understanding, qısaca NLU texnologiyasıdır. Bu texnologiya sadəcə sözləri eşitmir, o, sözlərin arxasında gizlənən mənanı, konteksti və hətta insan hisslərini dərk edir.
NLU Nədir və Niyə NLP-dən Fərqlidir?
Süni İntellekt terminologiyasında tez-tez Natural Language Processing və Natural Language Understanding anlayışları yanaşı işlədilir. Lakin bu iki termin eyni mənanı daşımır və onların funksiyaları tamamilə fərqlidir.
Fərqi sadə bir bənzətməsiz izah etsək:
- Natural Language Processing: Bu texnologiya dilin strukturunu, qrammatikasını və sözlərin düzülüşünü emal edir. O, cümləni oxuyur və onu kompüterin qəbul edə biləcəyi dataya çevirir. NLP prosesin gövdəsidir.
- Natural Language Understanding: Bu isə prosesin beynidir. NLU emal olunan mətnin nə demək olduğunu, istifadəçinin niyyətini və cümlənin hansı kontekstdə işlədildiyini analiz edir.
Məsələn, bir istifadəçi bank tətbiqinə Kartımı itirdim yazdıqda, NLP sadəcə sözləri tanıyır. NLU isə başa düşür ki, bu bir təhlükəsizlik problemidir, istifadəçi narahatdır və dərhal kartın bloklanması prosesi başladılmalıdır.
İnsan Dilinin Mürəkkəbliyi və NLU-nun Həll Etdiyi Problemlər
İnsan dili maşınlar üçün çox qarmaqarışıqdır. Biz eyni şeyi ifadə etmək üçün onlarla fərqli cümlə qura bilərik. Biz yumordan, kinayədən istifadə edirik və ya sözləri məcazi mənada işlədirik. NLU texnologiyası məhz bu qeyri-müəyyənliyi həll etmək üçün dizayn edilib.
NLU alqoritmləri mətni analiz edərkən iki əsas mexanizm üzərində işləyir:
1. Intent Classification yəni Niyyətin Təyini
Sistemin ilk vəzifəsi istifadəçinin nə istədiyini tapmaqdır. Maşın daxil olan mətni analiz edərək onu müəyyən kateqoriyalara bölür. Məsələn, sifariş vermək, şikayət etmək, məlumat almaq və ya abunəliyi ləğv etmək kimi niyyətlər sistem tərəfindən dərhal tanınır.
2. Entity Extraction yəni Varlıqların Çıxarılması
Niyyət bəlli olduqdan sonra sistemə detallar lazımdır. Varlıqların çıxarılması prosesi cümlədəki xüsusi məlumatları, məsələn, tarixləri, yer adlarını, məhsul isimlərini və ya rəqəmləri ayırır. Bakıdan İstanbula bilet cümləsində NLU sistemi Bakı və İstanbul sözlərini lokasya varlığı kimi qəbul edir.
Bizneslər Üçün NLU Texnologiyasının Strateji Əhəmiyyəti
Bu gün NLU sadəcə elmi bir termin deyil, rəqabət üstünlüyü yaradan real biznes alətidir. Şirkətlər bu texnologiyanı tətbiq etməklə əməliyyat xərclərini azaldır və müştəri məmnuniyyətini artırır.
- Müştəri Xidmətlərinin Avtomatlaşdırılması: Ənənəvi çatbotlar yalnız açar sözlərlə işləyirdi və səhv cavablar verirdi. NLU ilə təchiz edilmiş müasir Ağıllı Çatbotlar müştərilərin təbii danışığını anlayır, problemləri insan müdaxiləsi olmadan həll edir və sadəcə lazım olduqda operatora yönləndirir.
- Sentiment Analysis və Brend Reputasiyası: Böyük şirkətlər sosial mediada minlərlə rəyi əl ilə oxuya bilməz. NLU alqoritmləri bu rəyləri analiz edərək müştərilərin qəzəbli, xoşbəxt və ya neytral olduğunu müəyyən edir. Bu, brendin bazar mövqeyini ölçmək üçün əvəzsizdir.
- Sənəd Dövriyyəsinin İdarə Edilməsi: Hüquq və sığorta şirkətləri minlərlə sənədi emal etmək məcburiyyətindədir. NLU sistemləri bu sənədləri oxuyaraq vacib məlumatları çıxarır və onları müvafiq kateqoriyalara yerləşdirir.
Gələcəyin Ünsiyyət Modeli
NLU texnologiyası hələ inkişaf mərhələsindədir, lakin o, artıq biznesin müştəri ilə qarşılıqlı əlaqə standartlarını dəyişib. İnsanlar artıq robot kimi danışmaq istəmir; onlar başa düşülmək istəyir.
Əgər sizin biznesiniz böyük həcmdə müştəri sorğusu, data analizi və ya mürəkkəb sənədləşmə ilə işləyirsə, standart həllər yetərli olmayacaq. Sizin biznes proseslərinizə tam inteqrasiya olunmuş, dilin incəliklərini anlayan xüsusi alqoritmlərə ehtiyacınız var.
